Ik was nijdig. Fucking nijdig. Ik zat in therapie, ongeveer aan het einde van een sessie. “Waarom de fuck kan Anomalisa, een film gemaakt door Charlie Kaufman, die mensen aan het denken zet door zijn existentiële, surrealistische en postmoderne thema’s nauwelijks haar budget terugwinnen, terwijl de Minions film met gele Tic Tacs in de hoofdrol weer een miljard dollar oplevert?” Om mij te kalmeren van mijn tirade met de kracht van een duizend zonnen gaf mijn therapeut een korte blik in haar bron van oneindige wijsheden: “Onze tijd is bijna op.”
Anomalisa is een stop-motion film uit 2015 over Michael Stone, een ‘customer service expert’ die een zakentrip maakt naar een beurs in Ohio. Zoals je al aan de eufemistische naam die zijn baan heeft kunt zien en het feit dat hij naar het Middenwesten moet reizen in Amerika, heeft Michael een kutbaan. Er is tevens ook geen zak te doen in de Midwest. Maar hij heeft een groter probleem: iedereen in zijn leven ziet er hetzelfde uit.
Hieraan zitten wat duistere implicaties. Hoe zou je dit uit moeten leggen als je dokter er ook hetzelfde uitziet en spreekt zoals, bijvoorbeeld, je vrouw? Hoe meer je er over nadenkt, hoe erger het wordt. Als je het besluit letterlijk te nemen, uiteraard. We kunnen besluiten dat Michael letterlijk iedereen hetzelfde ziet, maar mijn interpretatie is dat hij alleen mensen hetzelfde ziet als hij niet geïnteresseerd in ze is.
Omdat de film stop-motion is, is er weinig ruimte om fouten te maken. Als een karakter zich bijvoorbeeld niet goed beweegt moet een animator maanden van werk opnieuw doen. Ik weet niet zeker of ze computereffecten voor bepaalde scenes hebben gebruikt, maar de keuze om het voornamelijk met fysieke objecten te maken is lofwaardig.
Een van de redenen dat Charlie Kaufman een van de beste screenwriters is, is omdat hij karakters zo geloofwaardig neerzet. Een andere schrijver had het makkelijk kunnen verpesten door het zoetsappig te maken, maar zo komt de film nooit over. Het feit dat de karakters poppen zijn en toch als echte personen voelen is een bewijs van dit feit. In een interview zei Kaufman dat hij met opzet dingen, die er normaal worden uitgeknipt in de audio van stemacteurs, erin heeft gelaten en geanimeerd, zoals mond geluiden en ademen, en dit geeft een realistische rand aan de karakters, terwijl de meeste regisseurs het eruit zouden knippen zonder er over na te denken.
Een detail dat ik ook een goede stilistische keuze vond, is het feit dat elk karakter een zwarte, bijna ontleedkundige lijn heeft op zijn gezicht. Misschien hebben ze het gedaan om sneller van expressies te verwisselen, maar het geeft het een unieke look.
Charlie Kaufman heeft al eerder films met gelijksoortige thema’s geschreven en geregisseerd zoals Being John Malkovich, Synecdoche, New York en Eternal Sunshine of the Spotless Mind. Mijn persoonlijk favoriet is Adaptation, omdat ik mij enorm kan plaatsen in Kaufman (het karakter) omdat ik dezelfde gedachtegang heb en bepaalde karaktereigenschappen. Kaufman (de schrijver) en regisseur Spike Jonze maakten een enorm slimme meta-film met Adaptation.
Anomalisa is niet alleen een van de beste stop-motion films aller tijden, maar ook een van de beste geanimeerde aller tijden. Het is slim geschreven, ziet er prachtig uit en heeft filosofische thema's die je aan het denken zetten. Hoe poëtisch is het dat in een film waar het gaat over een karakter dat opvalt, de film zelf ook opvalt vanwege haar originaliteit? Of je kan de Minions film kijken. Idioot.
Reactie schrijven